وکیل کیفری کیست؟

وکالت عقدی است که به موجب آن یکی از طرفین ، طرف دیگر را برای انجام امر و یا اموری نایب خود می نماید ، در دادسراها و دادگاهها پیگیری پرونده و دفاع ، توسط خود شخص و یا توسط وکیل دادگستری و به وکالت از طرف موکل انجام می شود و اعطای وکالت ممکن است به یکی از طرق ذیل صورت گیرد .

وکالت در دادگاهها و دادسراها :

1 – وکالت تعینی : وکالتی است که از طرف شخص به وکیل تعینی و انتخابی خود ارجاع می گردد که ممکن است وکالت حسب مورد به وکیل پایه یک دادگستری و یا به وکیل پایهه دو دادگستری داده شود .

2 – وکالت اتفاقی : اشخاصی که واجد معلومات کافی برای وکالت باشند ولی شغل آنها وکیل دادگستری نباشد اگر بخواهند برای خویشاوندان نسبی و سببی خود تا درجه دوم از طبقه سومم وکالت نمایند ، ممکن است که سه نوبت در سال به آنها وکالت اتفاقی داده شود .

3 – وکالت معاضدتی : وکالت معاضدتی وکالتی است که در موضوعات حقوقی  از طرف کانون وکلا یا مرکز امور مشاوران حقوقی ، وکلا و کارشناسان قوه قضاییه به وکیل دادگستری ارجاعع می شود .

وکیل کیفری کیست؟

4 – وکالت تسخیری : وکالتی است که از طرف دادگاهها. وکیل کیفری برای دفاع از متهم در جرائمی که مجازات آن بر حسب قانون قصاص نفس ، اعدام ، رجم ، حبس ابد می باشد ، بهه وکیل دادگستری ارجاع می شود و چنانچه متهم شخصاً وکیل معرفی ننماید ، تعیین وکیل تسخیری برای او الزامی است مگر در خصوص جرائم منافی عفت که متهم از حضور یا معرفیی وکیل امتناع می نماید .

5 – وکالت اشخاص حقوقی حقوق عمومی : وزارتخانه ها ، موسسات دولتی و وابسته به دولت ، شرکتهای دولتی ، نهادهای انقلاب اسلامی و موسسات عمومی غیر دولتی ، شهرداری هاا و بانکها می توانند علاوه بر استفاده از وکیل دادگستری از اداره حقوقی خود یا کارمندان رسمی خود تحت شرایطی به عنوان نماینده حقوقی استفاده نمایند و می بایست معرفی نامهه نمایندگی حقوقی به مراجع قضایی ارائه نموده و حدود اختیارات نماینده نیز مشخص باشد .

6 - وکالت اشخاص حقوقی حقوق خصوصی : نظر به اینکه اعطای نمایندگی حقوقی از سوی شرکتهای خصوصی جهت اقامه دعوی ، دفاع و پیگیری پرونده در دادگاهها و دادسراها پذیرفته نیست لذا شرکتها می توانند با اعطای وکالت به وکیل دادگستری نسبت به اقامه دعوی ، دفاع و پیگیری امورات خود در محاکم ، توسط وکیل دادگستری اقدام نمایند .

7 - وکالت در مطالعه پرونده : اشخاصی که توان مالی پرداخت حق الوکاله جهت اعطای وکالت در دفاع و پیگری پرونده را ندارند و یا اشخاصی که صرفاً قصد اطلاع حقوقی از روند دادرسیی و بررسی پرونده را دارند می توانند با اعطای وکالت در مطالعه پرونده به وکیل دادگستری از مزایای این نوع وکالت بهره مند شوند .

وکالت در ادارات : با توجه به گسترش روز افزون قوانین و مقررات در کلیه امورات ، اشخاصی که توان و اطلاعات حقوقی لازم و فرصت پیگیری و انجام امورات خود را در ادارات ندارند میی توانند با مراجعه و اعطای وکالت به وکیل دادگستری ، پیگیری و انجام امورات خود را به وکیل محول نمایند .

هر یک از اصحاب دعوی می توانند به جای خود وکیل به دادگاه معرفی نمایند ولی در مواردی که دادگاه حضور شخص خواهان و یا خوانده یا هر دو را لازم بداند در این صورت شخصاً مکلف به حضور خواهند بود .

وکالت در دادگاه ها ممکن است به موجب سند رسمی یا غیر رسمی باشد که در صورت اخیر ، در مورد وکالت نامه های تنظیمی در ایران ، وکیل میتواند ذیل وکالت نامه تأیید کند که وکالت نامه را موکل شخصاً در حضور او امضاء یا مهر کرده یا انگشت زده است .

اگر وکالت در جلسه دادرسی داده شود ، مراتب در صورت جلسه قید و به امضای موکل می رسد .

در صورتی که وکالت در خارج از ایران داده شده باشد باید به گواهی یکی از مأمورین سیاسی یا کنسولی جمهوری اسلامی ایران رسیده باشد .

ماده 35 قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب در امور مدنی در خصوص وکالت مقرر داشته : « وکالت در دادگاهها شامل تمام اختیارات راجع به امر دادرسی است جز آنچه را که موکل استثناء کرده یا توکیل در آن خلاف شرع باشد ، لیکن در امور زیر باید اختیارات وکیل در وکالت نامه تصریح شود :

1 – وکالت راجع به اعتراض به رأی ، تجدیدنظر ، فرجام خواهی و اعاده دادرسی .

2 – وکالت در مصالحه و سازش .

3 – وکالت در ادعای جعل یا انکار و تردید نسبت به سند طرف و استردادسند .

4 – وکالت در تعیین جاعل .

5 – وکالت در ارجاع دعوا به داوری و تعیین داور .

6 – وکالت در توکیل .

7 – وکالت در تعیین مصدق و کارشناس .

8 – وکالت در دعوای خسارت .

9 – وکالت در استرداد دادخواست یا دعوا .

10 – وکالت در جلب شخص ثالث و دفاع از دعوای ثالث .

11 – وکالت در ورود شخص ثالث و دفاع از دعوای ورود ثالث .

12 – وکالت در دعوای متقابل و دفاع در قبال آن .

13 – وکالت در ادعای اعسار .

14 – وکالت در قبول یا رد سوگند .

تبصره 1 - اشاره به شماره های یاد شده در این ماده بدون ذکر موضوع آن ، تصریح محسوب نمی شود .

تبصره 2 - سوگند ، شهادت ، اقرار ، لعان و ایلاء قابل توکیل نمی باشد . »

وکیل در دادرسی ، در صورتی حق درخواست صدور برگ اجرایی و تعقیب عملیات آن و أخذ محکوم به و وجوه ایداعی به نام موکل را خواهد داشت که در وکالت نامه تصریح شده باشد .